Bạn có biết tiếng ồn từ các loại nhạc ồn ào, từ các phương tiện giao thông vận hành bất kể ngày đêm, từ những chiếc máy cắt cỏ buổi sáng sớm – không những có hại cho sự tỉnh táo mà cả đối với bộ não của bạn? Tiến sĩ Mathias Basner, một chuyên gia về ảnh hưởng của tiếng ồn đối với sức khỏe, đã giải thích những gì diễn ra trong cơ thể bạn khi phải tiếp xúc với cường độ âm thanh cao kéo dài, bao gồm mất thính giác không thể hồi phục, suy giảm nhận thức, thậm chí là đau tim. May mắn thay, có một số cách thiết thực để bảo vệ bản thân – và giảm “dấu vết tiếng ồn” của chính bạn.
Tiến sĩ Phil Stieg: Tiếp xúc với tiếng ồn là một nguy cơ sức khỏe cộng đồng không được đánh giá cao. Nhiều người hiểu rằng tiếng ồn lớn có thể ảnh hưởng đến thính giác của chúng ta, nhưng ít người hiểu được mức độ nguy hiểm của nó đối với sức khỏe tim mạch và não bộ của chúng ta. Tôi đặc biệt biết ơn Tiến sĩ Mathias Basner là khách mời của chúng tôi hôm nay, ông là phó giáo sư tâm thần học tại Đại học Y khoa Pennsylvania, đồng thời là chuyên gia và nhà nghiên cứu nổi tiếng thế giới về tác động của tiếng ồn đối với sức khỏe, nhận thức và giấc ngủ. Ông từng là cố vấn cho Tổ chức Y tế Thế giới, Chủ tịch Ủy ban Quốc tế về Ảnh hưởng Sinh học của Tiếng ồn. Và một trong nhóm các nhà khoa học nghiên cứu của NASA, người đã nghiên cứu tác động của không gian đối với nhận thức.
Tiến sĩ Stieg: Theo anh, có bao nhiêu phần trăm dân số Hoa Kỳ thực sự có vấn đề về thính lực?
Tiến sĩ Mathias Basner: Hơn 50% người trưởng thành Hoa Kỳ bị mất thính lực tần số cao ở độ tuổi 60 và nhìn chung, có 1,6 tỷ người bị ảnh hưởng bởi mất thính lực trên toàn thế giới.
Tiến sĩ Stieg: Và không chỉ là mất thính lực, mà còn là những âm thanh trong tai như tiếng chuông hoặc ở đầu bên kia của quang phổ, quá mẫn cảm với âm thanh được gọi là chứng tăng âm. Ngoài mất thính lực thì chính xác là còn những vấn đề nào khác không?
Tiến sĩ Basner: Hoàn toàn có thể, và như bạn biết đấy, họ thực sự có thể bị suy nhược. Những người sống chung với chứng ù tai, họ gặp khó khăn khi đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu giấc, mặc dù rõ ràng là họ vẫn có thể giao tiếp và tập trung vào một cuộc trò chuyện. Vì vậy, vâng, vấn đề không phải chỉ là mất thính lực. Còn một số vấn đề khác liên quan tới hệ thống thính lực của chúng ta và cách chúng ta cảm nhận môi trường của mình.
Tiến sĩ Stieg: Là một chuyên gia thế giới về khái niệm tiếng ồn, anh có thể định nghĩa cho mọi người biết tiếng ồn thực sự là gì không?
Tiến sĩ Basner: Ồ, tiếng ồn, chúng tôi định nghĩa tiếng ồn là âm thanh không mong muốn, nó có cả một thành phần vật lý, đó là mức âm thanh, nhưng cũng giống như một thành phần tâm lý, bạn biết đấy, thực sự là hoàn cảnh tạo ra âm thanh không mong muốn. Và ví dụ điển hình của tôi là buổi biểu diễn nhạc rock. Bạn biết đấy, những người có mặt tại buổi hòa nhạc, họ không cảm nhận âm nhạc là tiếng ồn bởi vì họ thực sự thích ban nhạc mà họ đã trả cả trăm đô la cho tấm vé vào cửa. Mức độ âm thanh rất cao, nhưng họ không nghĩ rằng âm nhạc là tiếng ồn. Ngược lại, bạn có thể nghĩ về một người nào đó sống cách đó ba dãy nhà, đang cố ngủ hoặc cố đọc sách, họ không thể làm điều đó vì âm nhạc. Mặc dù mức độ âm thanh thấp hơn nhiều, nhưng trong tình huống này họ vẫn nghĩ âm nhạc là tiếng ồn và nó thực sự có thể kích hoạt các quá trình có thể gây ra hậu quả về sức khỏe về lâu dài. Vì vậy, thực sự là, bạn biết đấy, tiếng ồn bao gồm cả độ lớn của tiếng ồn, mức âm thanh và hoàn cảnh mà tôi cảm nhận được âm thanh đó.
> Đọc thêm:
Cái giá của tiếng ồn – Book Hunter
Tiến sĩ Stieg: Tôi xin nhắc lại một lần nữa, hai quang phổ, tồn tại loại tiếng ồn mà chúng tôi không mong muốn nghe thấy, nhưng vậy thì tiếng ồn trắng hay nhiễu trắng có gây hại không?
Tiến sĩ Basner: Tiếng ồn trắng chỉ là âm thanh có một thành phần quang phổ nhất định mà người ta đưa vào một nguồn âm thanh hoặc nguồn tiếng ồn. Ví dụ, trong phòng ngủ của họ, bạn biết đấy, cố gắng loại bỏ hoặc che đậy những sự kiện khác đang xâm nhập vào phòng ngủ của họ để thực sự cải thiện chất lượng giấc ngủ của họ.
Tiến sĩ Stieg: Và đối với những cá nhân thực sự quan tâm đến việc bảo vệ thính giác của họ, hiện nay có những chiếc đồng hồ thông minh có thể cho bạn biết điều gì đang xảy ra trong môi trường. Vì vậy, bạn có thể theo dõi nơi bạn đang ở, nơi bạn đang sống, nơi bạn đang làm việc và xem bạn cần làm gì với tiếng ồn xung quanh này?
Tiến sĩ Basner: anh biết đấy bạn bè của tôi hoàn toàn khó chịu với tôi vì dù chúng tôi đang ở đâu, tôi cũng rút điện thoại thông minh ra và đo mức âm thanh và tôi sẽ chỉ cho họ, bạn biết đấy, “Ồ, ồn quá.” Và sau đó họ chỉ đảo mắt.
Tiến sĩ Stieg: Anh là người phá vỡ bữa tiệc.
Tiến sĩ Basner: Đúng vậy. Tôi là kẻ phá hoại bữa tiệc. Tôi thực sự đã làm điều tương tự. Tôi đã ở tại một nơi giống như một buổi biểu diễn nhạc pop với con gái tôi chỉ mới 12 tuổi và tôi đo được cường độ âm thanh ở mức 104. Và tại thời điểm đó, như tôi đã nói, anh biết đấy, tôi đang đo lường mức âm thanh. Nhưng tại sao điện thoại của tôi không thể cảnh báo tôi rằng cường độ âm thanh đang quá lớn? Và tôi thực sự đã gửi cho mình một email, bạn biết đấy, muốn viết thư cho Apple để giới thiệu tính năng đó. Và như mọi khi, khi tôi có ý tưởng hay thì một tuần sau, tôi đọc được bài báo rằng Apple đã giới thiệu tính năng đó vào phiên bản mới nhất của Apple Watch. Vì vậy, chiếc đồng hồ này sẽ thực sự nói với bạn, “Này, nó quá lớn. Bạn biết đấy, bạn nên bảo vệ thính giác của mình hoặc rời khỏi môi trường này để bảo vệ thính giác của bạn.” Và tôi nghĩ điều này rất thông minh và chúng ta đã mang theo những chiếc điện thoại thông minh này về cơ bản có thể làm được mọi thứ. Vậy thì, tại sao không, bạn biết đấy, sử dụng chúng như những thiết bị cảnh báo chúng ta khi chúng ta ở trong những tình huống nguy hiểm.
Tiến sĩ Stieg: Tại sao mất thính lực lại nguy hiểm như vậy? Nhược điểm là gì?
Tiến sĩ Basner: Ý tôi là, nhược điểm là rất nhiều. Tất nhiên, ý tôi là, giao tiếp là một phần không thể thiếu đối với con người chúng ta. Trên thực tế, dấu hiệu đầu tiên của việc mất thính lực là khi bạn đang ở trong những khu vực đông người và cố gắng trò chuyện, bạn thực sự không thể làm được điều đó bởi vì việc thực sự hiểu những gì người đối diện đang nói sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều. Và điều gì xảy ra ở những người lớn tuổi bị suy giảm thính lực rõ rệt hơn mà họ thực sự sẽ rút lui. Bạn biết đấy, việc tham gia vào các cuộc trò chuyện đang trở thành một nỗ lực lớn, cố gắng tập trung vào các cuộc trò chuyện mà họ chỉ muốn rút lui khỏi cuộc trò chuyện đó. Và nó thay đổi mọi thứ mà họ đang có trong cuộc sống hàng ngày. Vì vậy, cuối cùng, đó là những gì mà làm cho mọi thứ trở nên tệ hại.
Tiến sĩ Stieg: Vâng. Trước khi ta tìm hiểu về tác động của việc mất thính giác đối với cá nhân, chúng tôi muốn nói một chút về cơ chế của việc mất thính lực. Có phải đó là tổn thương màng nhĩ hoặc các đường dẫn truyền hoặc các dây thần kinh não bị tổn thương hoặc tất cả những điều trên không?
Tiến sĩ Basner: Vâng. Cơ bản là tất cả những điều trên mỗi cái một chút, để khiến màng nhĩ bị vỡ, cường độ âm thanh phải cực kỳ lớn. Đó là điều mà chúng ta hiếm khi thấy. Cơ chế chính thực sự là do cái gọi là tế bào lông bị hư hại do tiếp xúc với tiếng ồn quá thường xuyên và quá lớn. Đây là những cơ quan về cơ bản là cảm nhận và gửi hệ thống điện đến não và chúng có thể bị tổn thương theo hai lối khác nhau. Lối đầu tiên, thực sự là thiệt hại về mặt vật chất. Và, bạn biết đấy, một ví dụ mà tôi muốn đưa ra là một người nói to.
Ý tôi là, nếu bạn có một chiếc loa lớn được gắn vào hệ thống âm thanh nổi của mình, nó sẽ hoạt động trong một phạm vi nhất định. Và nếu bạn tăng âm lượng quá lớn, bạn có thể thực sự làm hỏng loa đến mức nó không thể hoạt động nữa. Điều tương tự cũng có thể xảy ra với những tế bào lông này ở tai trong. Nếu tín hiệu đi qua, nó chỉ là quá cao. Sau đó, có tổn thương vật lý đối với các tế bào. Điều tồi tệ của điều này là sự rụng tế bào lông là không thể phục hồi. Bạn biết đấy, một khi tế bào đó đã chết nó sẽ không quay trở lại, mất thính giác là vĩnh viễn. Và hiện nay, chúng ta thực sự không thể làm gì để phục hồi những tế bào bị tổn thương này.
Tiến sĩ Stieg: Tôi muốn nói lại điều mà bạn đã đề cập trước đó về việc thu rút khỏi cộng đồng. Hãy đối mặt với vấn đề này, việc suy giảm thính lực trở nên phổ biến hơn trong độ tuổi dân số. Vì vậy người đó trở nên bị cô lập. Điều này thể hiện gì và có dữ liệu nào cho thấy rằng mất thính giác làm tăng tốc độ của quá trình suy giảm hoặc suy giảm các kỹ năng nhận thức không?
Tiến sĩ Basner: Vâng, thực sự có bằng chứng đang xuất hiện và điều này, bạn biết đấy, ngày càng có nhiều nghiên cứu dịch tễ học phát hiện ra rằng những người bị mất thính lực đã được xác minh, họ cũng có nhiều khả năng bị suy giảm nhận thức hơn. Và tôi nghĩ rằng cơ chế được đề ra là, bạn gặp vấn đề về việc hiểu. Vì vậy, về cơ bản bạn phải dành rất nhiều nguồn lực nhận thức cho quá trình hiểu và nghe này, thường đó là điều gì đó xảy ra trong tiềm thức, nhưng bây giờ bạn phải phân bổ lại những nguồn lực này cho quá trình nghe và hiểu. Và đó có thể là một yếu tố góp phần. Tôi nghĩ rằng vẫn còn rất nhiều điều cần phải làm. Nghiên cứu này vẫn đang trong giai đoạn đầu, nhưng có khả năng chính đáng rằng việc nghe được, có thể liên quan nhân quả đến sự suy giảm nhận thức mà một số nghiên cứu này cho thấy.
Tiến sĩ Stieg: Chúng tôi chắc chắn biết rằng những cá nhân dành nhiều thời gian ở một mình hơn và ít tương tác giữa các cá nhân với nhau sẽ có tốc độ suy giảm nhanh hơn. Vì vậy, quan điểm chung đều cho rằng việc tránh bị suy giảm thính lực sẽ có lợi cho họ. Tôi cũng rất ngạc nhiên khi thấy rằng nguyên nhân số một đối với các ứng dụng comp của người lao động là mất thính giác, có nghĩa là nó thực sự ảnh hưởng đến những người trung niên và thậm chí trẻ hơn.
Tiến sĩ Basner: Một khi nơi làm việc của bạn vượt quá một mức độ tiếng ồn nhất định, bạn thực sự bắt buộc phải đeo thiết bị bảo vệ thính giác. Bạn biết không, tôi là một người quan sát rất kỹ điều này, tôi thấy một công nhân đang cắt cỏ hoặc thổi lá. Và đôi khi tôi không thấy họ sử dụng biện pháp bảo vệ thính giác. Mọi người chỉ là không sử dụng nó. Đó là lý do tại sao đây là nguyên nhân số một đối với việc bồi thường cho người lao động.
Tiến sĩ Stieg: Khi bị mất thính lực, có phương án nào có thể khắc phục hoặc một hình thức thay thế để trợ năng không?
Tiến sĩ Basner: Ít nhất là hiện tại, chúng ta khó có thể tác động đến căn nguyên của việc mất thính lực – những tế bào lông bị hư hại. Đơn giản nhất là sử dụng máy trợ thính. Về cơ bản sẽ giúp tăng cường mức âm thanh trong các dải tần số mà bạn bị mất thính lực và điều đó sẽ giúp bạn có thể lấy lại một số chức năng đã bị mất do tổn thương tế bào lông.
Tiến sĩ Stieg: Và có rất nhiều kỳ thị về việc dùng máy trợ thính. Nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta nên cố gắng giảm bớt điều đó. Các thiết bị hiện nay thực sự rất nhỏ, không thể nhìn thấy đối với những người xung quanh bạn. Liệu tiếng ồn, việc hủy bỏ thiết bị trợ thính, thực sự giúp nâng cao những gì bạn đang nghe?
Tiến sĩ Basner: Vâng. Ý tôi là, hoàn toàn. Chúng đang trở thành những thiết bị thực sự tuyệt vời. Một đồng nghiệp của tôi thực sự vừa có máy trợ thính. Thực ra, tôi đã khuyến khích anh ấy dùng nó. Và trước hết, như bạn đã nói đấy, bạn thực sự không thể nhìn thấy nó. Chúng rất nhỏ, nhưng anh ấy thậm chí vẫn nghe được điện thoại nhờ nó. Vì vậy, về cơ bản chúng tăng gấp đôi như, tai nghe, tai nghe vô hình. Vì vậy, bạn có thể nghe nhạc qua đó và có thể gọi điện thoại và sau đó chúng có chức năng rất quan trọng đó là anh ta có thể nghe đúng những gì đang diễn ra trong môi trường của mình. Tôi nghĩ rằng vấn đề lớn hơn thực sự là, bạn biết đấy, đặc biệt là Hoa Kỳ, cho phép phần lớn dân số tiếp cận với những thiết bị trợ thính này. Và rõ ràng chất lượng cũng rất đa dạng. Bạn biết đấy, bạn có thể có những thiết bị rất đơn giản nhưng có thể không hoạt động như mong muốn và bạn có thể có những thiết bị đắt tiền hơn hoạt động tốt hơn nhiều. Vì vậy, một lần nữa, nó giống như vấn đề công bằng xã hội mà có lẽ những người đã làm việc trong những công việc rất ồn ào, những người gặp vấn đề này giờ không thể mua được máy trợ thính thích hợp. Vì vậy, đây chắc chắn là điều mà chúng ta, với tư cách là một xã hội cần phải nỗ lực để giảm bớt các triệu chứng của việc mất thính lực.
Tiến sĩ Stieg: Mathias, bạn có thể cho tôi biết cụ thể tiếng ồn ảnh hưởng đến tim như thế nào không?
Tiến sĩ Basner: Vâng, tiếng ồn về cơ bản là một loại căng thẳng, và nó gây ra các phản ứng trong cơ thể chúng ta. Ví dụ, sự bài tiết của các hormone căng thẳng như adrenaline và cortisol, dẫn đến những thay đổi trong thành phần của máu và thay đổi cấu trúc của các mạch máu, được chứng minh là thực sự cứng hơn sau một đêm ồn ào. Nhưng có một số nghiên cứu dịch tễ học cho thấy những người tiếp xúc với mức độ tiếng ồn giống nhau trong một thời gian dài, họ có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn như đau tim, cao huyết áp và đột quỵ. Và mặc dù nguy cơ gia tăng là tương đối nhỏ, chẳng hạn như chỉ vài phần trăm đối với mức độ tiếng ồn tăng 10 DB, nó vẫn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng lớn vì rất nhiều người bị ảnh hưởng bởi mức độ tiếng ồn liên quan.
Tiến sĩ Stieg: Có lẽ cách tốt nhất để điều trị là tránh vấn đề. Bạn có thể cho tôi 5 điều nhanh chóng để tôi có thể tránh bị lãng tai khi về già không?
Tiến sĩ Basner: Một điều mà tôi luôn nói khi nghe câu hỏi này là, bạn biết đấy, chúng ta không chỉ là những người tiếp nhận tiếng ồn, mà còn biết những người tạo ra tiếng ồn. Vì vậy, rất giống như dấu chân carbon, chúng ta cũng có dấu vết tiếng ồn. Chúng ta thực sự nên cố gắng giảm bớt điều đó. Đó là, bạn biết đấy, bạn không nên bắt đầu cắt cỏ lúc 7:00 sáng vào sáng thứ Bảy vì tất cả những người hàng xóm của bạn vẫn đang ngủ. Cố gắng tôn trọng và cố gắng tạo ra ít tiếng ồn nhất có thể. Và tất nhiên chúng ta có thể tự bảo vệ mình trước tiếng ồn. Một vài điều bạn có thể làm là trước hết, thực sự, bạn biết đấy, bạn cần phải lên tiếng nếu, nếu bạn đang ở trong rạp chiếu phim và quá ồn ào, hãy phàn nàn về điều đó. Nếu không được khắc phục, chỉ cần rời đi. Yêu cầu hoàn lại tiền của bạn bởi vì nó thực sự không đáng để bạn mất thính lực vì một bộ phim và việc đòi lại tiền là thông điệp mà chủ rạp chiếu sẽ hiểu. Điều này cũng đúng trong môi trường học đường. Thường thấy rằng, bạn biết đấy, có một sự kiện ở trường và họ có một DJ. DJ tất nhiên đã bị điếc rồi., Và nó quá ồn. Vì vậy, tôi sẽ đến gặp DJ và nói với họ, hãy giảm âm lượng xuống. Và thực ra, nghe nhạc lớn rất dễ chịu, nhưng nếu quá lớn, nó thực sự không còn dễ chịu nữa. Bạn không thể có một cuộc trò chuyện bình thường. Vì vậy, hãy lên tiếng. Và nếu không có gì xảy ra, hãy rời khỏi môi trường đó vì thính lực của bạn quan trọng hơn nhiều so với việc bạn tham dự sự kiện đó trong một giờ hoặc lâu hơn. Bạn thực sự nên nói chuyện với con mình về tiếng ồn và điều quan trọng là không để chúng tiếp xúc với mức độ quá cao. Tai nghe khử tiếng ồn, chúng là một phát minh tuyệt vời vì chúng ta luôn điều chỉnh âm lượng ở mức ồn xung quanh và đây là những gì những chiếc tai nghe này làm được. Chúng biết mức độ tiếng ồn xung quanh, vì vậy ta không cần phải tiếp xúc với mức tiếng ồn quá cao. Một điều khác, tất nhiên, bạn biết đấy, tiếng ồn giao thông là một nguồn tiếng ồn rất phổ biến, vì vậy nếu bạn đang sống trong ngôi nhà gần với một con đường đông đúc, một điều bạn có thể cố gắng làm là di chuyển giường ngủ của bạn đến sau nhà, nơi chính ngôi nhà của bạn đang che chắn bạn khỏi tiếng ồn giao thông bên ngoài, và sau đó bạn sẽ có một giấc ngủ ngon hơn. Và chúng ta biết rằng giấc ngủ rất quan trọng đối với sự phục hồi và sức khỏe lâu dài, bao gồm cả sức khỏe tim mạch. Vì vậy, đây là tất cả những điều ta có thể làm. Bạn biết đấy, chúng ta không nên thực sự tìm kiếm những không gian yên tĩnh. Ngày càng khó tìm thấy những không gian này, với tiếng ồn ngày càng tăng, nhưng chúng ta thực sự nên cố gắng tìm kiếm chúng và về cơ bản cho phép hệ thống của chúng ta giảm tải và phục hồi sau tất cả những căng thẳng về tiếng ồn mà chúng ta thường xuyên tiếp xúc đến.
Tiến sĩ Stieg: Tôi phải hỏi bạn một câu hỏi, tôi có một ngôi nhà ở nông thôn và khi tôi có những người bạn từ thành phố đến đó. Chúng thực sự dường như có tác dụng phục hồi. Họ nói rằng nó quá yên tĩnh. Tôi không ngủ được.
Tiến sĩ Basner: Vâng, đó là sự thật. Ý tôi là, tôi đoán vậy. Chúng ta là con người, quen với điều kiện của mình, và cả tiếng ồn, ý tôi là, bản thân chúng ta đã tiến hành các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, nơi chúng ta để mọi người tiếp xúc với tiếng ồn khi ngủ. Và, bạn biết đấy, trong những đêm nghiên cứu sau đó, họ sẽ thức dậy với xác suất thấp hơn nhiều rằng lúc đầu, đó là phản ứng nhạy cảm của cơ thể, về mặt sinh học, phản ứng nhạy cảm của cơ thể, nhưng chúng ta không bao giờ có thói quen đầy đủ. Nhưng điều này cũng đúng, khi môi trường đang thay đổi, giống như khi tôi đến thành phố New York, tôi nói, “Ôi Chúa ơi, thật là ồn ào. Và sau đó, tôi không thể ngủ trong môi trường ồn ào này. Tôi sẽ tìm một phòng khách sạn không đối diện trực tiếp với đường, vân vân.” Nhưng mọi người đã quen với môi trường đó. Nếu họ đi vào một môi trường siêu yên tĩnh khiến họ hoảng sợ. Nó chỉ là tín hiệu cho cơ thể, có gì đó khác ở đây.
Khác nhau luôn có nghĩa là tiềm ẩn nguy hiểm. Và đó là lý do tại sao họ có thể không ngủ được. Thực ra tôi có một giai thoại rất hay về một người sống gần đường ray xe lửa. Và, bạn biết đấy, người đó đã tham gia vào một trong những nghiên cứu trong phòng thí nghiệm mới của chúng tôi và báo cáo rằng thường có chuyến tàu lúc 5 giờ sáng và một lần tàu đó không đến và anh ta thức dậy vì nó đang đến điều đó là bất thường, phải không?
Tiến sĩ Stieg: Đúng vậy.
Tiến sĩ Basner: Đó là một điều với tiếng ồn, bạn biết đấy, đó là thói quen không hoàn chỉnh. Ngay cả những người đã tiếp xúc với tiếng ồn trong một số năm, họ vẫn phản ứng với tiếng ồn và tiếng ồn vẫn làm phiền giấc ngủ ở mức độ thấp hơn nhiều so với những người chỉ di chuyển đến khu vực này và mới tiếp xúc với tiếng ồn.
Tiến sĩ Stieg: Mathias, đây thực sự là một vấn đề dịch bệnh ở Mỹ. Và chắc chắn với dân số già hóa, nó sẽ trở thành một vấn đề lớn hơn và khi mọi người trở nên tách biệt với nhau hơn, chúng ta sẽ bắt đầu thấy các vấn đề sức khỏe khác. Vì vậy, cảm ơn bạn rất nhiều vì đã khai sáng cho chúng tôi. Và tôi sẽ đi mua một chiếc đồng hồ thông minh hôm nay.
Tiến sĩ Basner: Cảm ơn vì đã mời tôi.
Nguồn: DrPhilStieg.com
Dịch: Sophia Ngo
*Ảnh đại diện: Một cảnh gây ồn bằng loa kẹo kéo phổ biến tại đường phố Hà Nội. Nguồn ảnh: Báo Tuổi Trẻ.
