Tôi đã kể những câu chuyện Sufi trong nhiều bài viết, một vài câu chuyện có nhân vật chính là Nasrudin, một gã khở luôn cố gắng để thông minh hơn cả những người khôn ngoan, và hành động của gã có thể làm độc giả đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Hôm nay tôi muốn đặt những câu chuyện ấy sang một bên và thử viết một chút về chủ đề này.
Bách khoa thư định nghĩa về Sufi là một truyền thống Hồi giáo bí mật, vì lý do đó, nó không được đón nhận nhiều trong thế giới Hồi giáo. Sufi bắt đầu từ thế kỷ thứ X, và nguyên tắc dẫn đường của nó cho rằng các tín đồ Sufi có liên kết trực tiếp với Thượng Đế thông qua một chuỗi những thực hành tôn giáo khác thường. Những thực hành phổ biến nhất là nhảy múa, còn việc truyền tải triết lý Sufi được thực hiện thông qua những mẩu truyện kể.
Trong một căn hộ nhỏ ở quốc gia Ả Rập, tôi được mới tham dự một nghi thức, đèn điện được ngắt đi, nến được thắp sáng và mọi người gõ trống trên các nhạc cụ bộ gõ. Ta có thể thấy được cách thức truyền thống tinh thần này đã gìn giữ được tính thuần khiết của nó cho đến ngày nay.
Cuộc hội họp diễn ra vào lúc 9 giờ tối. Trong gần nửa giờ đồng hồ, một người đàn ông, dùng một giọng nói có lẽ phát ra từ sâu thẳm linh hồn, hát lên một cách đơn điệu. Khi ông dừng lời, các nhạc cụ bắt đầu gõ nhịp theo điệu rất giống với thanh âm ta thường nghe trong lễ kỷ niệm của các tôn giáo Brazil gốc Phi.
Đó là lúc, theo như nghi thức tương tự ở các tôn giáo mà ta đã biết rõ, vài người đàn ông sẽ đứng dậy và bắt đầu tự xoay vòng.
Toàn bộ nghi thức diễn ra trong một giờ, một giờ ấy các vũ công sẽ cười lên thật lớn, nói ra những ngôn từ ngó hiểu, và dường như đang ở trong một cơn mê đắm thần trí sâu sắc. Dần dần họ ngừng quay, tiếng gõ vãn dần và đèn trong phòng khác được bật sáng trở lại Tôi hỏi một trong số họ xem họ cảm thấy gì.
“Tôi đã ở trong kết nối với năng lượng của vũ trụ,” ông ta trả lời. “Thượng Đế đã đi qua hồn tôi.”
“Có nhất thiết phải làm điều gì khác không? Chẳng hạn, có một niềm tin đặc biệt, hay theo đuổi một thực hành liên tục?” Tôi hỏi. “Theo một trong những nhà thần học quan trọng nhất của Hồi giáo, Sufism không phải là một học thuyết hay một hệ thống tín ngưỡng. Nó là một truyền thống giác ngộ thông qua mọi vật có tính sống động.”
Abu Muhammad Mutaish nói, “Một người Sufi là người có tư duy đi cùng nhịp với đôi chân mình.” Nghĩa là, linh hồn anh là ở thân thể anh, và ngược lại. “Bất kỳ nơi nào người Sufi bước đến đều có tất cả bản thân anh ta: người lao động, nhà huyền môn, bậc trí giả, người suy tưởng, và cả con người vui sướng.”
Sufi mang tính phổ quát bởi nó xác nhận rằng tri thức có thể đươc truyền trao tới con người thông qua các vị ngôn sứ vĩ đại như Jesus, Moses, Solomon và những thực thể khai ngộ từ các nền văn hóa khác. Tuy vậy, gốc rễ của nó bám sâu vào Hồi giáo và quan niệm của Hồi giáo về thế giới. Hệ thống học tập Sufi tương tự với hệ thống của cái gọi là trật tự bí ẩn, nó cần đến bâc thầy và các đệ tử, các thực hành của nó được bộc lộ theo từng nấc thang tiến bộ của chúng, những ân sủng đặc biệt (Baraka), v.v… Bậc thầy cần có thứ mà ta gọi là “sức hút”, đó là một sức mạnh có thể kết nối vớ trái tim của những người tìm kiếm nó.
Một trong những người tinh thông bậc nhất về Sufi ngày nay, được biết đến với cái tên viết tắt A.M. từng nói, “Phương thức trọng yếu của Sufi là phát triển nhận thức của chúng ta để chấp nhận tình yêu. Tình yêu là điều duy nhất mở ra trí thông minh và tính sáng tạo, là thứ giúp thanh lọc và giải phóng chúng ta. Trở thành Sufi nghĩa là có khả năng yêu thương và cảm nhận được các nhu cầu những người ta yêu (Thượng Đế), và dùng từng cử chỉ để đến gần hơn với Người, suốt 24 giờ trong một ngày.”
Paulo Coelho
Nguồn: Blog của Paulo Coelho
Minh Hùng dịch
Tập thơ của Rumi, bậc thầy Sufi vĩ đại nhất của Kỷ nguyên vàng Islam đã được Book Hunter dịch và ấn hành. Để tìm hiểu, hãy đọc tại: Tập thơ – Rumi Tinh Tuyệt – Book Hunter Lyceum
>> Đọc thêm:
Paulo Coelho bàn về nhảy múa và cầu nguyện theo lối Sufi – Book Hunter
