Những chuyển đổi về mặt xã hội có giúp trẻ cởi mở và tự tin hơn giống như chuyển giới?
Bởi vì ngày nay trẻ em được lớn lên trong một xã hội cởi mở hơn nhiều đối với các chuẩn mực giới tính, chúng ta đang thấy có nhiều trẻ em tách ra khỏi các chuẩn mực văn hóa về việc con trai hay con gái “nên” thích và nên cư xử thế nào. Một số ít trẻ xác định rõ ràng là chúng phù hợp với giới tính trái ngược với giới tính sinh học của chúng và có thể chuyển đổi về mặt xã hội được. Khác với một cậu bé nữ tính hay một “tomboy”, những đứa trẻ vẫn đồng nhất với giới tính được ấn định khi chào đời, trẻ có thể ao ước được sống với giới tính trái với giới tính sinh học. Quá trình chuyển đổi xã hội như vậy có thể liên quan đến việc sử dụng tên, đại từ hoặc cách ăn mặc của người khác giới, mặc dù bản chất của quá trình này sẽ là khác nhau với mỗi đứa trẻ.
Ý tưởng về việc chuyển đổi xã hội khi còn nhỏ đã tạo nên làn sóng tranh cãi vô cùng dữ dội. Một mối quan tâm giữa những người chỉ trích quá trình chuyển đổi xã hội sớm là việc điều này có thể củng cố ý thức về việc thuộc giới tính trái ngược và khuyến khích việc đổi vai của trẻ. Trong khi một số người phản bác lại nhận thức bản thân là người hợp giới không phải là mục tiêu phù hợp về mặt đạo đức đối với một đứa trẻ, những người này sẽ lập luận rằng họ muốn cứu lũ trẻ khỏi các tác động xấu tiềm tàng của những can thiệp y tế, điều thường đi liền với nhận thức chuyển giới sau này. Nhiều người khác còn biện hộ cho việc giúp những đứa trẻ này thoát khỏi sự kỳ thị khi đã trở thành người chuyển giới trưởng thành.
Lời phản bác cho câu hỏi hóc búa này lập luận rằng những trẻ chuyển biến về mặt xã hội đã thể hiện một sự đổi vai rất mạnh mẽ và quá trình chuyển đổi xã hội là kết quả của sự đổi vai này, chứ không phải việc chúng cố tình thể hiện khác giới là kết quả của quá trình chuyển đổi xã hội. Một nghiên cứu mới trong Khoa học Tâm lý đã ủng hộ lập luận thứ hai này.
Nghiên cứu được thực hiện bởi nhóm nghiên cứu của Kristina Olson tại trường Đại học Washington, đã kiểm tra một nhóm gồm 85 trẻ em không theo tiêu chuẩn giới. Những đứa trẻ này vẫn chưa có chuyển đổi về mặt xã hội. Các nhà nghiên cứu đã tạo ra một số liệu tổng hợp về bản dạng giới và sở thích mà chúng tương tác trong suốt quá trình nghiên cứu. Để đơn giản, chúng tôi sẽ gọi đây là mức độ không phù hợp về giới. Số liệu này được thu thập đối với tất cả trẻ em trong nghiên cứu tại thời điểm 0 (tức là trước khi bất kỳ trẻ nào trong nhóm chuyển đổi xã hội). Nhóm nghiên cứu đã theo dõi những đứa trẻ này trong hai năm sau đó. Vào thời điểm đó, 36 trẻ đã chuyển đổi xã hội.
Phát hiện đầu tiên của họ là những đứa trẻ cuối cùng đã chuyển biến về mặt xã hội có mức độ không theo tiêu chuẩn giới tại thời điểm 0 cao hơn những trẻ không tiếp tục chuyển đổi xã hội, điều này cho thấy mong muốn thực sự làm người khác giới là động cơ trên hết thúc đẩy việc chuyển đổi xã hội ở trẻ. Hơn nữa, họ phát hiện ra rằng mức độ không theo tiêu chuẩn giới ở trẻ em sắp biến đổi về mặt xã hội cũng tương tự như trẻ em đã trải qua quá trình chuyển đổi xã hội. Cũng tương tự như mức độ theo tiêu chuẩn giới mà những trẻ có bản dạng giới khớp với giới tính khi chào đời mà trẻ hướng tới. Các tác giả tóm tắt những phát hiện trong cuộc thảo luận của họ như sau:
“Nói cách khác, một[người sinh ra với giới tính nam] sau này muốn chuyển sang sống như một cô gái gần như là nữ tính trước khi chuyển giới hơn là sau khi chuyển, và cả hai đều ngang ngửa nhau về độ nữ tính cũng như sở thích với một [người hợp giới] là cô gái không chuyển giới”
Họ tiếp tục nhấn mạnh kết quả từ nghiên cứu này có thể làm giảm bớt những lo ngại rằng bản thân quá trình chuyển đổi xã hội sẽ khiến trẻ nhận biết và cư xử theo cách có khuôn mẫu hơn khi kết giao với những người trái giới tính sinh học.
Cần lưu ý rằng nghiên cứu nêu bật một số hạn chế, bao gồm kích thước mẫu tương đối nhỏ. Tuy nhiên nhóm nghiên cứu đã miêu tả kích thước mẫu nhỏ của mình bằng cách sử dụng số liệu thống kê Bayes. Những gia đình xuất hiện trong nghiên cứu của họ cũng là người da trắng, có học thức và cởi mở hơn so với dân số chung. Một hạn chế khác là thời gian theo dõi tương đối ngắn. Có thể một số trong 36 trẻ em không chuyển đổi xã hội sẽ hành động như vậy trong tương lai. Chúng tôi cần tiếp tục theo dõi công việc của nhóm để xem xét thêm.
Nhìn chung, rút ra được là có bằng chứng mới cho thấy bản chất quá trình chuyển đổi xã hội không khiến trẻ em nhận thức rõ ràng hơn với giới tính ban đầu của trẻ. Mà chuyển đổi xã hội, thay vào đó, dường như là một dấu hiệu của một đứa trẻ thực sự nhận thức được giới tính trái với giới tính cơ thể và cảm thấy trẻ cần phải thể hiện bản thân theo cách này để phát triển. Cùng với các bằng chứng trước đây cho thấy việc chối bỏ bản dạng giới của thanh thiếu niên đến từ gia đình và bạn bè có liên quan đến sức khỏe tâm thần kém, nghiên cứu này bổ sung thêm bằng chứng tổng quan rằng cách tiếp cận tốt nhất với trẻ đa giới tính là cho phép chúng thể hiện bản thân một cách cởi mở và không phán xét, đồng thời luôn yêu thương và cung cấp một môi trường linh hoạt để trẻ có thể khám phá con người thật của mình.
Nguồn: Psychology Today
Dịch: Vũ Phương Thảo
Chú thích
(*) Từ gốc tiếng Anh là Cross-gender identification, nhằm chỉ một người có cách ăn mặc, đi đứng, nói chuyện… giống với giới tính trái ngược với giới tính sinh học vốn có.
