Một nhóm các nhà khoa học đã cảnh báo rằng các marketer đang tìm cách quảng cáo trong giấc mơ của chúng ta. Liệu giấc ngủ của chúng ta có bị thương mại hóa trái với mong muốn của chúng ta không?
Các ý quan trọng trong bài
- Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng có thể “ấp ủ” giấc mơ của chúng ta với những ý niệm cơ bản bằng cách sử dụng các kích thích thính giác.
- Họ e ngại rằng các marketer có thể sử dụng các công nghệ thông minh phổ biến để quảng cáo trong giấc mơ của chúng ta mà không có sự đồng ý.
- Các công nghệ thay đổi giấc mơ cũng có thể được sử dụng cho mục đích tốt, khiến cho việc tuân thủ các nguyên tắc đạo đức cơ bản là bắt buộc.
Giờ đây, ngôi nhà của chúng ta tràn ngập các thiết bị thông minh “đang lắng nghe” [yêu cầu của chúng ta] và chúng ta không thể tách rời khỏi điện thoại, có vẻ như giấc ngủ là phần duy nhất trong cuộc sống chúng ta mà các marketer cố gắng gây ảnh hưởng lên chúng ta không được phép xâm lấn. Nhưng pháo đài giấc ngủ hạnh phúc này có thể không tồn tại lâu hơn được nữa. Năm ngoái, một nhóm gồm 38 chuyên gia trong lĩnh vực giấc ngủ và giấc mơ đã ký một quan điểm cảnh báo rằng quảng cáo giấc mơ đang được triển khai.
Điều hợp lý là các marketer sẽ tìm cách tiếp cận những giấc mơ của chúng ta. Dù được bảo đảm hay không, những giấc mơ có ý nghĩa đặc biệt đối với hàng triệu người. Mơ là khi bộ não của chúng ta có thể hình thành các liên kết mạnh mẽ.
Robert Stickgold, Giáo sư Tâm thần học tại Trường Y Harvard, một chuyên gia nghiên cứu về giấc mơ và là tác giả chính của quan điểm, đã nói với Đài phát thanh quốc gia Mỹ (NPR) rằng: “Những giấc mơ là các cơ chế thực đã phát triển về mặt sinh học để giúp chúng ta đưa ra những quyết định quan trọng về cách sống cuộc sống của mình trong tương lai”.
Cuộc khảo sát về Tương lai ngành marketing năm 2021 của Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ tại New York với 400 marketer từ nhiều công ty khác nhau tại nước này đã phát hiện ra rằng 3/4 trong số họ đặt mục tiêu triển khai các công nghệ quảng cáo trong giấc mơ vào năm 2025.
Nhưng đây có phải chỉ là sự cường điệu marketing điển hình, hay là sự công nhận thẳng thắn về một viễn cảnh đen tối đang đến gần?
Trong phòng thí nghiệm, các nhà khoa học đã đi tiên phong trong các phương pháp thay đổi nội dung giấc mơ của chúng ta, mặc dù theo một cách thức rất cơ bản. Vào năm 2020, Adam Haar Horowitz, một nghiên cứu sinh tiến sĩ trong nhóm Fluid Interfaces tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), đã sử dụng một thiết bị mới có tên là Dormio để “ươm mầm” giấc mơ của các chủ thể với những ý niệm cơ bản. Hệ thống phát hiện khi người đeo rơi vào trạng thái hypnagogia, trạng thái chuyển tiếp của ý thức giữa trạng thái thức và ngủ, sau đó phát cho họ những kích thích thính giác cụ thể với mục đích thay đổi giấc mơ của họ. Trong nghiên cứu đã xuất bản của Haar về Dormio, ông và các đồng tác giả đã sử dụng thành công hệ thống này để khiến các đối tượng mơ về cây cối.
Giờ đây, Dormio và “cây cối” còn lâu mới có thể hiện thực hóa quảng cáo giấc mơ hoàn chỉnh, có lẽ là hình thức cuối cùng của “product placement” (một hình thức quảng cáo sản phẩm/dịch vụ của thương hiệu bằng cách đặt vào một video nhắm đến đối tượng). Tuy nhiên, sự phổ biến của micro trong phòng ngủ làm dấy lên một khả năng đáng lo ngại, mặc dù khó xảy ra, rằng:
Hầu hết chúng ta khi ngủ đều có các thiết bị thông minh trên cổ tay hoặc ở đầu giường. Những thứ này có thể dễ dàng được sử dụng để bắt đầu quảng cáo trong mơ một cách tinh tế. Hãy tưởng tượng khi thức dậy, điện thoại của bạn phát ra âm thanh hấp dẫn của một loại đồ uống có ga đang rót đầy cốc và một giọng nói văng vẳng thì thầm, “Coca Cola…” Lý do chuyện này khó xảy ra là vì việc phát ra thông điệp như vậy sẽ cấu thành hành vi vi phạm trắng trợn sự đồng ý và quyền riêng tư, và do đó sẽ nhanh chóng bị hủy bỏ tại tòa án khi bị phát hiện.
Đạo đức của hack giấc mơ
Tuy nhiên, để ngăn chặn các công ty thậm chí dự tính loại chiến lược này, Stickgold và Haar khẳng định các bước chính sách nên được thực hiện sớm.
“Chúng tôi tin rằng hành động chủ động và các chính sách bảo vệ mới là tối cần thiết để ngăn các nhà quảng cáo thao túng một trong những nơi trú ẩn cuối cùng trong tâm trí ý thức và vô thức vốn đã bị bao vây của chúng ta: Những giấc mơ,” họ viết.
Rốt cuộc, những công nghệ tương tự – cấy ghép riêng tư và thiết bị đeo của tương lai – mà có thể được sử dụng cho quảng cáo trong mơ thì cũng có thể được dùng cho những mục tiêu cao cả hơn. Haar viết với các nhà nghiên cứu đồng nghiệp Pattie Maes và Michelle Carr rằng: “Chúng tôi hình dung rằng các phương pháp điều trị ác mộng, cải thiện khả năng học tập, trị liệu qua đêm, tăng cường khả năng sáng tạo và vượt qua cơn nghiện đều khả thi”.
Nhưng trước tiên, các nhà khoa học và kỹ sư công nghệ nên tuân thủ một số đạo đức cơ bản, họ nói: không ấp ủ những giấc mơ mà không có sự đồng ý; các công cụ thiết kế không dẫn đến sự phụ thuộc; và giảm thiểu tác động đến chất lượng giấc ngủ.
Nguồn: Ross Pomeroy – Big Think
Dịch: Hải Anh