Đi dạo, theo một nghĩa nào đó, là loại hành trình gọn nhẹ nhất ta có thể thực hiện. Đặt nó cạnh chuyến phiêu lưu nguyên một ngày mà bạn thường có, nó sẽ giống như một cây bonsai so với một khu rừng.
Nhưng ngay cả khi chỉ là tám phút giải lao đi tản bộ quanh khu nhà, hay một chốc dạo chơi ở công viên gần đó, chuyến đi dạo cũng đã là một cuộc hành trình mà ở đó góp mặt đủ cả các nội dung của một chuyến du lịch.
Nhu cầu được cất bước đi dạo có cùng nguồn gốc với niềm mong muốn được đi đến chơi một đất nước khác: đó là nỗi khát khao được tái khởi động lại tâm trí mình.
Đôi khi chúng ta không thể làm được việc nếu cứ ngồi mãi một nơi, nhìn mãi một cảnh. Ta đã cắm cúi bên màn hình quá lâu, ta đã đương đầu với cùng một khó khăn mà từ lâu không có gì tiến triển, ta trở nên ngột ngạt với chính bản thân mình. Đó là lý do vì sao ta cần được nhìn ngắm ba cây sồi với hai chú chim ở ven sông, hay nhìn dòng người cuồn cuộn trên đường phố, nơi ta nán lại bên một cửa hàng tạp hóa và tự hỏi ngập ngừng: vị của khoai lang thì như thế nào nhỉ.
Bộ não chúng ta hầu như đều mắc một thói quen là trở nên khô khan và mệt mỏi kiệt quệ. Và sợ hãi nữa. Những suy nghĩ sâu sắc nhất mà chúng ta cần nắm lấy thì lại tiềm tàng bản tính khó chịu. Một hệ thống kiểm duyệt bên trong, khi được đánh thức sẽ luôn mang xu hướng chặn lại quá trình tìm kiếm ý tưởng, một quá trình tuy vừa quan trọng lại vừa thú vị nhưng lại là mối đe dọa đáng kể đối với những an bình nhàm tẻ trong ngắn hạn.
Khi ta thảnh thơi đi dạo, tâm trí không còn phải căng sức cảnh giác nữa. Ta không bị hối thúc phải lao động trí óc thêm nữa, tâm trí ta rộng mở chào đón con đường vòng quanh bờ hồ, hay nhìn ngắm những cửa hiệu. Những ý tưởng ngấp nghé thành hình trong tâm trí ta, những ý tưởng về mục đích thực sự của đời sống ta, rằng ta nên làm gì trong thời gian sắp tới… vẫn sẽ gây áp lực lên ta – nhưng áp lực ấy đã giảm bớt đi nhiều và ta không còn bị nhấn chìm trong nó nữa. Ta sẽ không cố công suy nghĩ, và vì vậy – cuối cùng – ta có thể suy nghĩ một cách tự do hơn và can đảm hơn.
Chuyển động nhịp nhàng của bước đi giúp ta cách ly khỏi mớ bòng bong của phiền lo hiện tại, cho phép ta lang thang tự do qua những vùng tùy ý, những cảnh trong tâm mình. Những chủ đề từ lâu ta không còn để ý đến – tuổi thơ, một giấc mơ kỳ lạ ta lạc vào gần đây, một người bạn lâu năm ta không còn gặp lại, một việc từ lâu ta luôn tự nhủ phải làm – tất cả những điều ấy bỗng lại hiện về trong tâm trí ta. Về mặt vật lý, ta không đi đâu xa xôi, nhưng về tâm lý, ta đã băng qua những dặm dài.
Sau chốc lát ngắn ngủi, ta trở về văn phòng, hay quay lại nhà. Không ai phải nhớ ta, thậm chí có khi không ai biết rằng ta vừa ra ngoài. Nhưng ta nhận ra mình có sự khác biệt rất tinh tế: ta hoàn thiện hơn một chút, nhìn xa xôi hơn, dũng cảm hơn và giàu trí tưởng tượng hơn con người thường ngày của mình – trước khi ta mở cửa ra bắt đầu chuyến phiêu lưu bổ ích và thú vị của mình.
—–
Minh Hùng dịch