Home Hiểu Não bộ của chúng ta có những ‘trung tâm thẩm mỹ’ khác nhau cho nghệ thuật và khuôn mặt

Não bộ của chúng ta có những ‘trung tâm thẩm mỹ’ khác nhau cho nghệ thuật và khuôn mặt

bo-nao-cua-chung-ta-co-nhung-trung-tam-tham-my-khac-nhau-cho-nghe-thuat-va-khuon-mat

Các nhà tâm lý học phát hiện ra rằng bộ não cảm nhận cái đẹp giữa nghệ thuật hoặc khuôn mặt khác nhau.

Các ý quan trọng trong bài

  • Một nghiên cứu mới cho thấy các phần khác nhau của não bộ hoạt động khi chúng ta nhìn vào những khuôn mặt đẹp hoặc tác phẩm nghệ thuật đẹp.
  • Con đường khen thưởng được kích hoạt bằng cách nhìn vào vẻ đẹp trên khuôn mặt.
  • Một phần khác của bộ não liên quan đến việc đánh giá vẻ đẹp trong nghệ thuật, cho thấy sự tồn tại của hai “trung tâm thẩm mỹ”.

Điều gì làm cho một thứ hoặc ai đó đẹp trong tâm trí chúng ta? Có một nhận thức bẩm sinh về vẻ đẹp nào mà giữ nguyên trong tất cả các tình huống không? Thật thú vị, một nghiên cứu mới kết luận rằng bộ não của chúng ta không chỉ có một mà là hai “trung tâm thẩm mỹ” riêng biệt – một dành cho nghệ thuật và một dành cho khuôn mặt.

Các nhà khoa học đã tiến hành phân tích tổng hợp các nghiên cứu fMRI (cộng hưởng từ chức năng) hiện có trên khoảng 1.000 người. Dẫn đầu là Hu Chuan-Peng của Đại học Thanh Hoa, Trung Quốc, nhóm nghiên cứu tập trung vào 49 nghiên cứu thực hiện phân tích não bộ của những người từ 18 đến 50 tuổi. Không ai trong số họ là chuyên gia nghệ thuật, nhưng một số nghiên cứu là về phản ứng của mọi người với nghệ thuật như hội họa, điêu khắc, kiến ​​trúc và video về khiêu vũ. Các nghiên cứu khác (đang được xem xét) hướng đến các phản ứng với khuôn mặt người. Tất cả các nghiên cứu đều sử dụng công nghệ hình ảnh não fMRI khi các đối tượng đang đưa ra các lựa chọn thẩm mỹ hoặc đánh giá các kích thích cụ thể.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật phân tích tổng hợp có tên là “ước tính khả năng kích hoạt” (ALE) để tìm ra các mối liên hệ trong những nghiên cứu theo dõi các mô hình hoạt động não bộ của những người đang nhìn vào thứ hoặc người nào đó mà họ cho là đẹp.

Cách tiếp cận cho thấy rằng việc nhìn vào những khuôn mặt đẹp sẽ gây ra hoạt động ở một số phần của não, điều này không quan sát được với trường hợp nhìn vào những khuôn mặt không được đánh giá là đẹp – vùng vỏ thùy giữa chán (vmPFC), vùng vành cung vỏ não trước chán, cũng như vân bụng trái. Đáng chú ý, việc nhìn vào tác phẩm nghệ thuật không khiến bất kỳ vùng nào trong số đó hoạt động nhiều hơn. Thay vào đó, hoạt động mạnh hơn ở vỏ não giữa trước chán (aMPFC) đã được để ý.

Tại sao lại có sự khác biệt như vậy? Các nhà khoa học đề xuất rằng việc nhìn vào một khuôn mặt đẹp sẽ kích thích phản ứng trong con đường tưởng thưởng của não bộ, trong đó thể vân bụng là một phần quan trọng. Theo giải thích của Emma Young trong mục Research Digest của Hiệp hội Tâm lý học Anh, tín hiệu sau đó được tích hợp vào vmPFC và tạo ra cảm giác tích cực.

Young lưu ý rằng những khuôn mặt xinh đẹp được bộ não của chúng ta coi như “phần thưởng chính” không quá khác biệt so với thức ăn hay tình dục, hướng đến sự tồn tại của gen của chúng ta. Nhìn vào nghệ thuật đúng hơn là một “phần thưởng phụ”. Chúng ta đã tự dạy mình để thấy nó thú vị nhưng bộ não xử lý loại kích thích đó theo cách khác, thông qua quá trình xử lý cấp cao trong aMPFC.

Vì nghiên cứu mới liên quan đến cách bộ não của chúng ta xử lý vẻ đẹp thị giác, nên cần phải nghiên cứu thêm để hiểu quá trình xử lý vẻ đẹp phi thị giác như âm nhạc chẳng hạn, hoặc liệu có một số tiêu chuẩn phổ quát về những gì được coi là đẹp hay không.

Hãy đọc thêm nghiên cứu “Tìm kiếm ‘Trung tâm thẩm mỹ’ trong não: Phân tích tổng hợp các nghiên cứu fMRI về khuôn mặt đẹp của con người và nghệ thuật thị giác” (Seeking the ‘Beauty Center’ in the Brain: A Meta-Analysis of fMRI Studies of Beautiful Human Faces and Visual Art), được xuất bản trên Cognitive, Affective & Behavioural Neuroscience.

Nguồn: Paul Ratner – Big Think

Dịch: Hải Anh

Đêm hội Long Trì – Bức tranh con người nơi phủ chúa

Năm 1942, Nguyễn Huy Tưởng ra mắt cuốn tiểu thuyết đầu tiên – Đêm hội Long Trì. Không giống với các tác phẩm văn học dã sử khác như Hoàng Lê Nhất Thống Chí hay Vũ trung tùy bút đi sâu vào mâu thuẫn giữa các giai tầng trong xã hội hoặc sự sa đọa của bên thống trị, Đêm hội Long Trì mở ra một không gian lịch sử hoàn toàn mới lạ: Chuyện nhà chúa Trịnh Sâm Tĩnh Đô Vương. Cuốn tiểu thuyết

Thư Sinh

16/04/2019

Nhân vật trong truyện kể dân gian Ireland (1): Thần tộc, Tiên & những người hùng

Lịch sử của những quốc gia, dân tộc trên thế giới gắn bó mật thiết với sự xuất hiện, phát triển, suy tàn hoặc biến đổi của các nền văn hóa, văn minh. Chúng ta đã biết đến những vùng văn hóa có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của nhân loại như văn hóa Hi Lạp – La Mã, Bắc Âu, Ấn Độ, Lưỡng Hà, Trung Hoa,… Bên cạnh những vùng văn hóa nổi tiếng trên toàn thế giới và quen thuộc

Khổ hạnh và phúc lạc, hay một cuộc vui đạo ở cõi trần của Rumi – nhà thơ Islam vĩ đại nhất

Không giống những bậc tu hành xuất thế hướng đến một cõi vĩnh hằng, các thiền giả thời Trần với đại diện tiêu biểu nhất là Tuệ Trung Thượng Sĩ và Trần Nhân Tông đều cùng đưa ra diễn ngôn “Cư trần lạc đạo”  tức “Vui đạo ở cõi trần”. Quan niệm nhập thế là di sản độc đáo của Phật giáo thời Trần trong thế kỷ 13, xuất phát từ thân phận của những thiền giả cùng lúc đảm đương hai vị thế: con

Nước Pháp không như bạn nghĩ (1): Con người Pháp & tinh thần Pháp

Điều đầu tiên cần khẳng định về nước Pháp và con người Pháp: Nước Pháp và người Pháp không thể nào tách rời quá khứ ra khỏi hiện tại. Ở Pháp, những cái cổ xưa tồn tại song song cùng với những yếu tố thuộc về con người hiện đại. Người Pháp sống trong quá khứ và hiện tại cùng một lúc. Thẻ smart cards sử dụng chip vi xử lý mang thông tin cá nhân và mã số ID hoạt động tốt ở các

Giọng hát và kỹ thuật thanh nhạc: Một phương pháp luyện tập phi cổ điển

Kỹ thuật thanh nhạc hiện đang là chủ đề nhận được nhiều sự quan tâm của khán thính giả của cả Việt Nam và trên khắp thế giới, trong bối cảnh sức hút của nghề ca hát ngày càng lớn mạnh, và điều kiện để tập luyện cũng có nhiều thuận lợi hơn trước. Tuy vậy, vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp thỏa đáng trong lĩnh vực này, dẫn tới còn nhiều bất đồng, tranh cãi có khi tới mức nảy lửa