Canh tác hữu cơ chỉ giảm lượng khí thải nhà kính nếu bạn lờ đi thực tế rằng chúng đòi hỏi nhiều đất hơn.
Canh tác hữu cơ có thể làm giảm ô nhiễm khí hậu gây ra bởi nông nghiệp – điều này thật tuyệt vời nếu họ không cần nhiều đất hơn để sản xuất cùng một sản lượng thực phẩm.
Việc dọn sạch đồng cỏ hoặc rừng để trồng đủ lương thực để bù cho sự chênh lệch đó sẽ thải ra nhiều khí nhà kính hơn so với lượng mà chúng có thể giảm thiếu, một nghiên cứu mới trên tạp chí Nature Communications cho biết.
Một nghiên cứu gần đây khác cũng đã kết luận rằng canh tác hữu cơ gây ra ô nhiễm khí hậu nhiều hơn so với các cách làm nông nghiệp thông thường khi tính đến diện tích đất cần thiết. Trong bài báo mới, các nhà nghiên cứu tại Đại học UK Cran Cranfield đã nhìn nhận vấn đề rộng hơn bằng cách phân tích những gì sẽ xảy ra nếu tất cả Anh và xứ Wales chuyển đổi hoàn toàn sang những phương pháp canh tác này.
Tin tốt là điều đó sẽ cắt giảm 5% lượng khí thải nhà kính trực tiếp từ chăn nuôi và giảm 20% cho mỗi vụ sản xuất. Còn tin xấu: khoảng 40% sản lượng lương thực cũng đồng thời bị cắt giảm, buộc nhiều người Anh phải nhập thêm thực phẩm từ nước ngoài. Nếu một nửa diện tích đất được sử dụng để đáp ứng nhu cầu tăng đột biến đó được chuyển đổi từ đồng cỏ, nơi lưu trữ carbon trong mô, rễ và đất, lượng khí thải nhà kính sẽ tăng thêm 21%..
Trong những diễn biễn khác, canh tác hữu cơ tránh sử dụng phân bón tổng hợp, thuốc trừ sâu và sinh vật biến đổi gene, những nhân tố có thể thúc đẩy lượng cây trồng được sản xuất trên mỗi mẫu Anh. Thay vào đó, nông dân hữu cơ dựa vào những thứ như phân chuồng và phân trộn (compost), và các biện pháp như luân canh cây trồng, nghĩa là trồng các loại cây khác nhau trong suốt cả năm để cải thiện sức khỏe của đất.
Nghiên cứu chỉ ra rằng những đầu vào sinh học này tạo ra lượng khí thải ít hơn so với phân bón tổng hợp có chứa nitrogen, đáng chú ý bao gồm cả khí nhà kính rất mạnh nitrogen oxide. Một cách riêng rẽ, việc sử dụng phân chuồng và luân canh dài hơn có thể làm tăng lượng carbon được lưu trữ trong đất.
Ảnh hưởng đến môi trường của thịt, sữa và trứng được sản xuất từ chăn nuôi hữu cơ phức tạp hơn. Một mặt, khí thải có thể tăng lên vì động vật không thể tăng trưởng nhanh khi không có hormone, chất bổ sung và thức ăn truyền thống. Điều đó, ví dụ, cho gia súc sống lâu hơn để loại bỏ khí methane, một loại khí nhà kính đặc biệt mạnh mẽ khác. Mặt khác, việc để vật nuôi dành nhiều thời gian hơn ăn cỏ có thể kích thích thực vật tăng trưởng bổ sung, từ đó cố định được nhiều carbon dioxide hơn, trong khi lại cắt giảm được khí thải gây ra bởi các biện pháp cho ăn thông thường.
Nhưng vấn đề lớn hơn, đối với cả cây trồng và vật nuôi, là những biện pháp này lại đòi hỏi nhiều đất hơn để sản xuất cùng một lượng thức ăn.
Sau tất cả, thế mạnh của phân bón tổng hợp là chúng giúp tăng năng suất cây trồng, bằng cách cung cấp một dạng nitrogen “cố định” có thể thúc đẩy sự phát triển của cây. Các cây họ đậu mà nông dân hữu cơ phải luân canh để giúp chuyển đổi nitrogen thành các hợp chất phản ứng mạnh hơn trong đất cuối cùng cắt giảm mạnh vào các cây lương thực khác mà đáng ra họ có thể trồng được.
Cụ thể, việc chuyển đổi sang canh tác hữu cơ 100% sẽ cần thêm 1,5 lần lượng đất đai để bù cho sự suy giảm sản lượng, điều này sẽ làm tăng thêm gần năm lần đất trồng ở nước ngoài so với mức mà nước Anh và xứ Wales hiện đang phụ thuộc vào thực phẩm. Sự chênh lệch đó được khuếch đại bởi thực tế là hệ thống nông nghiệp của Vương quốc Anh tạo ra năng suất đặc biệt cao so với các khu vực khác trên thế giới.
Nghiên cứu kết luận các hiệu ứng lớn hơn một số bài báo trước đó. Đáng chú ý, một phân tích tổng hợp năm 2012 trong Tạp chí Nature đã xác định rằng năng suất canh tác hữu cơ thấp hơn từ 5% đến 34% so với nông nghiệp thông thường, tùy thuộc vào các loại cây trồng và canh tác cụ thể. Ngoài ra, một nghiên cứu trên Nature Communications năm 2017 ước tính rằng việc chuyển đổi sang canh tác hữu cơ sẽ tăng mức sử dụng đất chỉ từ 16% đến 33%.
“Bằng cách đánh giá toàn bộ hệ thống canh tác của Anh và xứ Wales, nghiên cứu mới này giúp giải quyết một số chỉ trích về đánh giá phát thải hữu cơ trước đây, thường chỉ giới hạn ở các trang trại hoặc cây trồng cụ thể,” Dan Blaustein-Rejto, phó giám đốc thực phẩm và nông nghiệp tại Viện Breakthrough, một nhóm chuyên gia thúc đẩy các giải pháp công nghệ cho các thách thức môi trường, cho biết.
“Chỉ nhìn vào quy mô trang trại sẽ không cho bạn bức tranh toàn cảnh về một quá trình chuyển đổi quy mô lớn sang hữu cơ,” ông nói. “Chỉ có một nghiên cứu như thế này, thực sự đứng trên một quan điểm mang tính hệ thống, mới làm được điều đó.”
Thế giới cần tìm cách cắt giảm khí thải và ô nhiễm môi trường từ phân bón tổng hợp. Nhưng mấu chốt là phải làm sạch những biện pháp canh tác này theo những cách không đòi hỏi lấy thêm đất đai cho nông nghiệp, hoặc buộc nhiều nơi khác trên thế giới phải chịu nạn đói.
Trong số các hướng đi khác, một số nhà nghiên cứu và công ty khởi nghiệp đang cố gắng phát triển các đầu vào nông nghiệp mới có thể cắt giảm khí thải mà không làm giảm năng suất, cây trồng cố định nhiều nitrogen hơn trong đất, và các loại thịt và sữa thay thế khác nhau.
Nguồn: MIT Technology Review
Dịch bởi El Niño
