Chủ nghĩa xã hội đã quay lại tranh luận chính trị năm nay. Steve Inskeep nói chuyện với nhà báo kiêm nhà bình luận Cokie Roberts, người trả lời các câu hỏi của thính giả về chủ nghĩa xã hội.
STEVE INSKEEP, HOST:
Với cốt truyện chủ nghĩa xã hội ở Mỹ – nơi đã từng gần như luôn có một ứng cử viên tổng thống nổi tiếng tranh cử trên tấm vé Xã hội chủ nghĩa. Bắt đầu từ năm 1928, ứng cử viên đó là Norman Thomas, người đã sáu lần tranh cử tổng thống. Năm 1961, ông vẫn đang tranh luận về tầm quan trọng của chủ nghĩa xã hội.
NORMAN THOMAS: Chúng ta là những người theo chủ nghĩa xã hội vì chúng ta tin rằng chúng ta hiện nay đang sống trong một thế giới đòi hỏi phải có nhiều kế hoạch chu đáo từ trước – rằng mục đích cao cả của cuộc sống là quản lý các nguồn lực của chúng ta vì lợi ích chung.
INSKEEP: Đó là hơn nửa thế kỷ trước. Nhưng chủ nghĩa xã hội đã trở lại cuộc tranh luận chính trị năm nay. Đảng Cộng hòa, dẫn đầu bởi Tổng thống Trump, đang tố cáo các phe phản đối là những người theo chủ nghĩa xã hội. Và Đảng Dân chủ có một số nhà chủ nghĩa xã hội Dân chủ nổi bật trong hoặc gần hàng ngũ, như Bernie Sanders. Vậy nên, hãy cùng hỏi Cokie về lịch sử của chủ nghĩa xã hội ở Mỹ. Cokie Roberts tham gia với chúng tôi thường xuyên để nói về cách hoạt động của chính phủ và chính trị.
Chào, Cokie.
COKIE ROBERTS, BYLINE: Xin chào, Steve.
INSKEEP: Đã có rất nhiều phản hồi từ người nghe cho vấn đề này, nên hãy bắt đầu ngay với câu hỏi đầu tiên.
JEREMY DARROW: Đây là Jeremy Darrow đến từ Nashville, Tennessee. Có phải thuật ngữ chủ nghĩa xã hội đã luôn được sử dụng một cách tạm bợ bởi những người phản đối các chương trình xã hội ở Mỹ?
ROBERTS: Bạn có thể có một cuộc tranh luận lành mạnh về việc liệu những người nói rằng họ chống lại chủ nghĩa xã hội thì cũng chống lại các chương trình xã hội. Nhưng Đảng Xã hội chính thức đã tận hưởng thời kỳ hoàng kim ở Mỹ vào đầu thế kỷ 20. Người đàn ông thường được ghi nhận là người sáng lập đảng, Eugene Debs, đã nhận được 900.000 phiếu bầu cho chức tổng thống vào năm 1912. Và có những người theo chủ nghĩa xã hội được bầu vào các văn phòng địa phương ở nhiều thành phố.
Nhưng với Thế chiến thứ nhất đã gây ra Khủng hoảng Đỏ1 (Red Scare), cuộc đàn áp các nhà hoạt động phản chiến. Và khi Debs nhận được số phiếu bầu tổng thống cao nhất năm 1920, ông đã bị bỏ tù vì hô hào phản đối lệnh tòng quân.
INSKEEP: Ồ. Nhưng những ý tưởng xã hội chủ nghĩa vẫn còn tồn tại – một phần của phong trào tiến bộ. Hãy lắng nghe điều này.
SAM ROBINSON: Đây là Sam Robinson đến từ Oakland, California. Hoạt động xã hội2 xã hội chủ nghĩa và lao động có tổ chức quan trọng như thế nào trong việc thúc đẩy các nhà lập pháp và Tổng thống Franklin Delano Roosevelt hướng tới việc tạo ra khuôn khổ phúc lợi xã hội mà chúng ta vẫn có cho đến ngày nay?
ROBERTS: Chà, rất nhiều yếu tố khác nhau đã thúc đẩy việc thông qua các đạo luật như An sinh xã hội và bảo hiểm thất nghiệp. Vấn đề chính, tất nhiên, Steve, là sự thật của cuộc Đại suy thoái.
INSKEEP: Vâng.
ROBERTS: Nhưng chủ nghĩa hoạt động của cánh tả chắc chắn đã thông báo cho các hành động của tổng thống Roosevelt, cùng với chủ nghĩa dân túy của Huey Long. Nhân tiện, tổng thống luôn bị cáo buộc là người theo chủ nghĩa xã hội, ngày càng mạnh dạn sử dụng chính phủ liên bang để giải quyết các vấn đề. Vào đầu nhiệm kỳ của mình, ông chỉ yêu cầu Quốc hội gửi tiền cho các tiểu bang để tăng cường các chương trình phúc lợi xã hội tại địa phương. Nhưng điều này không đủ để đối phó với suy thoái.
INSKEEP: Câu hỏi tiếp theo của chúng ta là về những điều các bang đã thực hiện.
DANIELLE LEMON: Tên tôi là Danielle Lemon đến từ Boulder, Colorado. Các sáng kiến chủ nghĩa xã hội nào đã được thông qua bởi các bang trong lịch sử?
ROBERTS: Chà, đầu tiên là giáo dục công lập – các trường do chính phủ thành lập và điều hành. Một số người cho rằng xổ số nhà nước là một hình thức của chủ nghĩa xã hội. Sau đó là cứu trợ thiên tai. Nhiều bang có lương hưu trên sổ sách trước khi có An sinh xã hội. Giờ đây, toàn bộ hệ thống phúc lợi xã hội của chúng ta, ngoại trừ An sinh xã hội và bảo hiểm y tế3 (Medicare), kết hợp các thành phần liên bang và tiểu bang.
INSKEEP: Một câu hỏi nữa ở đây.
JIMMY THOMPSON: Đây là Jimmy Thompson đến từ Greensboro, North Carolina. Ông có thể giúp giải thích cách người Mỹ định nghĩa chủ nghĩa xã hội không? Chủ nghĩa này dường như có ý nghĩa khác nhau đối với rất nhiều nhóm khác nhau.
ROBERTS: Có sự nhầm lẫn. Sự nhầm lẫn chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản, sự nhầm lẫn chủ nghĩa xã hội và phúc lợi xã hội, sự nhầm lẫn chủ nghĩa xã hội và dân chủ – chủ nghĩa xã hội, nó phản ánh sự mâu thuẫn trong xã hội. Ví dụ, trong một cuộc thăm dò gần đây của tờ Wall Street Journal/NBC, 3/4 số người độc lập và người điều hành bày tỏ sự không thoải mái với ý tưởng về chủ nghĩa xã hội. Nhưng đa số cho rằng chính phủ nên làm nhiều hơn nữa để giúp đỡ những người gặp khó khăn. Việc này có phải là chủ nghĩa xã hội không? Đó là trong mắt của người xử lý, Steve.
INSKEEP: Bình luận viên Cokie Roberts – và bạn có thể hỏi Cokie các câu hỏi của mình về chính trị và chính phủ bằng cách tweet cho chúng tôi kèm theo #AskCokie. Cảm ơn Cokie.
ROBERTS: Rất vui được nói chuyện với ông.
Hải Anh dịch
- Khủng hoảng Đỏ là một sự thổi bùng trên truyền thông về sự trỗi dậy có thể có của chủ nghĩa cộng sản hoặc chủ nghĩa vô chính phủ bởi một xã hội hoặc bởi một nhà nước.
- Activism: đọc thêm về hoạt động xã hội tại đây.
- Chương trình bảo hiểm sức khỏe toàn quốc của Hoa Kỳ, bắt đầu từ năm 1966 dưới sự quản lý của Ban Quản lý An ninh Xã hội (SSA) và sau đó là Trung tâm Dịch vụ Chăm sóc và Hỗ trợ Y tế (CMS).
Nguồn: NPR
