Phim hoạt hình từ rất lâu đã không chỉ là sản phẩm giải trí cho trẻ em mà trở thành một hình thức sáng tạo mà bằng cách mượn góc nhìn của trẻ thơ để lý giải về thế giới con người. Đây là phương thức đã được những nhà văn giả tưởng như Lewis Caroll, C.S Lewis sử dụng. Nhiều bộ phim hoạt hình cũng như các tác phẩm giả tưởng ấy đã tạo ra một thực tại mô phỏng thế giới hiện hữu thông qua các biểu tượng. Nhưng những biểu tượng ấy không phải đơn thuần chỉ là những ẩn dụ, hơn cả thế, mỗi biểu tượng mang tính đại diện cho một dạng tinh thần của con người. Vậy nên, khi chúng ta xem một bộ phim hoạt hình hay đọc một truyện giả tưởng, ta không chỉ xuôi theo kịch tính và bị cuốn hút vào các trạng thái cảm xúc, mà ta cần phải giải mã các biểu tượng, tức là đi sâu vào thực tại tinh thần mà tác phẩm thể hiện. Do đó, truyện giả tưởng hay phim hoạt hình có tính chất gần với các thần thoại trong tôn giáo dù rằng những tác giả chưa hẳn đã ý thức được điều này. Có những bộ phim hoạt hình đơn thuần để giải trí, có những bộ phim đan cài các thông điệp và bài học, nhưng có những bộ phim mang đậm tính tôn giáo mà ở trong đó những triết lý tinh thần được thể hiện. Trong số ấy, bộ phim mang cấu trúc hoàn hảo của một tôn giáo nhất chính là “Rise of the Guardians”. Khi ra đời, bộ phim không gây được chú ý bởi ra mắt đúng vào khoảng thời gian dồn dập những sản phẩm giải trí, nhưng bộ phim lại để lại cho tôi những ấn tượng sâu sắc nhất, không chỉ ở khía cạnh triết lý mà còn cả khía cạnh nghệ thuật.
“Rise of the Guardians” (Tên tiếng Việt: Sự trỗi dậy của các vệ thần) là bộ phim hoạt hình của hãng DreamWorks được phát hành vào năm 2012. Bộ phim ra mắt cùng một đợt với “Monster University” và “The Twilight Saga: Breaking Dawn”, nên không nhận được nhiều sự quan tâm của truyền thông cũng như công chúng lúc bấy giờ, nhưng lại được giới phê bình phim đánh giá cao. Không giống tạo hình kỳ dị của “Monster University”, “Rise of the Guardians” giữ nguyên phong cách tạo hình hoàn hảo truyền thống thường thấy trong các phim cổ tích, và tất cả những ý tưởng xuất sắc nhất được gửi gắm trong nội dung. Có thể nói, nội dung của “Rise of guardians” không giống như một bộ phim trẻ em thông thường mà gắn liền với đức tin chân chính. Vấn đề đức tin ấy được truyền tải bởi một câu chuyện vừa thơ mộng, vừa hài hước, vừa có màu sắc anh hùng trên nền băng tuyết trắng xóa.
“Guardians” – Các Vệ thần là những vị thần được chọn bởi Người Cung Trăng. Người Cung Trăng ban cho họ quyền năng để họ mang lại niềm vui và đức tin cho trẻ em. Họ bao gồm Ông già Noel, Thỏ Phục Sinh, Tiên Răng và Thần Mộng Mơ. Ông già Noel và Thỏ Phục Sinh mang lại niềm vui cho trẻ em vào những dịp lễ tiết. Tiên Răng và Thần Mộng Mơ quản lý vấn đề tâm trí của trẻ em, trong đó Tiên Răng giữ các ký ức được lưu ở răng sữa, còn Thần Mộng Mơ mang lại các giấc mơ đẹp mà nhờ đó trẻ em trưởng thành với sự tin tưởng vào điều tốt đẹp. Từ khi họ xuất hiện giữa đêm trường Trung cổ, họ đã mang lại ánh sáng giữa bóng tối của lạnh lẽo và nỗi sợ. Họ đẩy lùi được Pitch Vua Ác Mộng, đại diện của nỗi sợ khủng khiếp, nhưng Pitch vẫn luôn âm ỉ mưu đồ phục thù. Nằm ngoài rìa cuộc chiến ấy là Jack Frost. Jack Frost là một anh chàng nghịch ngợm thường đóng băng mọi thứ trong mùa đông lạnh giá, không ai biết đến anh ta, cũng không có truyền thuyết nào nhắc đến anh ta. Anh ta tồn tại trong sự lãng quên của loài người cho đến một ngày mặt trăng quyết định chọn anh vào đội Vệ thần. Đây cũng là lúc cuộc chiến của các Vệ thần và Pitch chính thức bắt đầu.
>> “Sự trỗi dậy của các vệ thần” được chuyển thể từ bộ sách tranh 3 cuốn và bộ tiểu thuyết 5 cuốn của William Joyce. Tìm hiểu thêm: “Vệ thần của tuổi thơ” của William Joyce: Bộ truyện thiếu nhi dẫn đường tìm đứa trẻ bên trong mỗi chúng ta – Book Hunter
>> Tìm hiểu thêm về William Joyce, tác giả của Những Vệ Thần của Tuổi Thơ & Sự Trỗi Dậy của các vệ thần: ‘VỊ VỆ THẦN CỦA TUỔI THƠ’ – WILLIAM JOYCE, nhà sáng tạo thiên tài của “Toy Story – Book Hunter
Ở đây ta có thể thấy rằng cuộc chiến trong phim không phải cuộc chiến giữa Thiện và Ác mà là cuộc chiến của niềm vui và nỗi sợ hãi. Thông qua tạo hình của nhân vật Pitch, một kẻ cao gầy, đen đúa, gương mặt gian ác, ta có thể hiểu rằng Pitch đại diện cho tính ác và ở đây cái ác gắn liền với sự sợ hãi. Nhân vật Pitch chính là cách định nghĩa của tác giả về cái ác. Bởi Pitch sợ hãi nên hắn muốn thống trị, muốn tiêu diệt các Vệ thần, bởi hắn sợ hãi nên hắn muốn lan truyền sự sợ hãi trong các cơn ác mộng, lan truyền bóng tối u ám khắp thế giới. Pitch có thể can thiệp vào các giấc mơ để biến những biểu tượng đẹp đẽ trong giấc mơ trẻ thơ thành những hình hài quái dị và bằng cách đó, hắn hành hạ tinh thần trẻ em. Những đứa trẻ trải qua cơn ác mộng của Pitch sẽ có một đời sống chán nản, u ám. Chỉ những đứa trẻ còn giữ đức tin vào các Vệ thần, vào điều tốt đẹp mới chống chọi được Pitch.
Pitch đã thực hiện một cuộc lật đổ quyền lực của các Vệ thần. Đầu tiên, hắn tàn phá lâu đài của Tiên răng, nhờ thế hắn ăn cắp ký ức đáng quý của tất cả mọi người. Những ký ức đóng vai trò quan trọng trong sự trưởng thành của trẻ em. Tiên răng gợi nhắc các ký ức khi cần thiết để nhắc nhở những đứa trẻ khi cần thiết trong suốt cuộc đời. Thông qua các ký ức, đứa trẻ học hỏi để trưởng thành, để chúng không đánh mất mình, không trở thành những kẻ vong bản. Pitch ăn cắp ký ức để khiến những đứa trẻ quên mất những giá trị tốt đẹp trong mình. Khi Jack Frost tìm thấy ký ức của mình, đó là lúc Jack Frost nhận ra sức mạnh thật sự của cậu. Không phải quyền năng của Jack Frost là đóng băng, mặt trăng chọn cậu làm Vệ thần bởi cậu sẵn sàng hi sinh để bảo vệ em gái cậu (khi cậu còn sống), và cậu vẫn mỉm cười khi đối diện với nguy hiểm và cái chết. Bằng việc lấy lại ký ức của mình, Jack Frost đã nhận thức được sứ mệnh thực sự của Vệ thần và nhắc nhở các Vệ thần về sức mạnh đích thực của họ trong lúc họ đang suy yếu. Trong khi đó, Pitch đã nuốt Người cát, vị thần của các giấc mơ đẹp. Không có Người cát chăm sóc cho các giấc mơ, những đứa trẻ mất đi hi vọng và niềm tin. Và rồi, hắn phá lễ Phục sinh để những đứa trẻ không còn niềm vui. Cứ thế, hệ thống của các vệ thần dần dần sụp đổ.
Những người quan tâm đến chủ đề tôn giáo tâm linh hẳn sẽ để ý đến khía cạnh quyền năng trong phim Bộ phim nhắc đến ba dạng quyền năng. Quyền năng của Pitch đó là sự sợ hãi. Hắn lây lan nỗi sợ trong giấc mơ, trong những lời đe dọa. Quyền năng của hắn rất mạnh, ảnh hưởng rất lớn, lây lan rất nhanh nhưng có nhược điểm đó là không chống lại được niềm vui. Quyền năng thứ hai là của các Vệ thần. Vệ thần lấy sức mạnh từ niềm tin của những đứa trẻ. Những đứa trẻ tin vào hệ thống các Vệ thần thì họ mạnh mẽ, nhưng khi niềm tin đã mất thì họ trở nên yếu đuối. Vì quá muốn duy trì hệ thống của các Vệ thần, họ đã quên mất sứ mệnh đích thực của mình đó là mang lại niềm vui, quên luôn cả cách mang lại niềm vui cho những đứa trẻ. Quyền năng thứ ba là quyền năng đến từ việc thấu hiểu điều tốt đẹp bên trong mình – trường hợp của Jack Frost. Chính nhờ quyền năng này mà Jack Frost vẫn luôn mạnh mẽ dù người đời không ai biết đến anh, không tin vào anh. Bằng việc đánh thức ký ức tốt đẹp nhất, bằng việc thấu hiểu bản thân mình, Jack Frost đã đánh thức tất cả các Vệ thần khác, cứu được Người cát để rồi cuối cùng mang lại niềm vui và đức tin cho những đứa trẻ, khuyến khích đám trẻ dám đứng dậy và chống lại sự sợ hãi. Vậy thì, hiểu về tinh thần của mình, sống trọn vẹn trong trạng thái tinh thần ấy là cách thức để chống lại bóng tối bên trong.
Những thông điệp về tinh thần ấy kết hợp cùng với cảm hứng tươi vui đã tạo nên một bộ phim hoàn hảo. Các chi tiết hài hước trong phim đều nhẹ nhàng, tế nhị, không ồn ào và kì dị như Monster University, bộ phim hoạt hình ra mắt cùng thời điểm. Bộ phim là một cõi giới dành cho những ai thích thú với sự đẹp đẽ và hướng thượng.
Lê Duy Nam
Giáng Sinh 2022, Book Hunter ra mắt
Toàn Tập NHỮNG VỆ THẦN CỦA TUỔI THƠ
bộ sách của William Joyce về những điều đã làm nên Ông già Noel, Thỏ Phục Sinh, Tiên Răng, Jack Frost, Thần Mộng Mơ & quá khứ đau buồn đã tạo ra Pitch – Vua Ác Mộng.
>Bộ 5 cuốn tiểu thuyết: Bộ Tiểu Thuyết Những Vệ Thần Của Tuổi Thơ – Book Hunter Lyceum
>Bộ 3 cuốn sách tranh: Những vệ thần của tuổi thơ – combo 3 cuốn – Book Hunter Lyceum